Er is bijna geen bibliotheek in Nederland die niet met Oefenen.nl werkt. Naast de taalprogramma’s is Klik & Tik enorm populair. Hoe haal je als bieb het beste uit je deelnemers? Remko Jas van Bibliotheek AanZet geeft tips. Hij begeleidt vrijwilligers en werkt al zo’n 15 jaar met Oefenen.nl.
Waarom werken jullie al zo lang met Oefenen.nl?
‘We merkten lang geleden al dat mensen wel mee wilden gaan met hun tijd, maar geen idee hadden wat leuke websites waren of waarom ze dingen moesten leren. Onze klanten hadden een voorbeeld nodig, want pas als iets leuk is ga je het leren. We wilden ze aan het werk zetten, terwijl ze zouden ervaren hoe leuk het kan zijn. Bijvoorbeeld contact houden met je familie, of op zoek gaan naar een oud klasgenoot. Dat bood Oefenen.nl.’
Wat is volgens jou de kracht van Oefenen.nl?
‘Het non-formele aanbod sluit mooi aan bij bibliotheken, die geen onderwijsinstelling zijn. Mensen kunnen hier meedoen aan bijeenkomsten, zonder dat er iets op het spel staat. Het is prachtig dat het mensen aanspreekt op thema’s die belangrijk voor ze zijn. Je leert niet hoe je een tabblad aanmaakt, maar wel hoe internetbankieren werkt. Door praktische dingen te leren komen de digitale vaardigheden vanzelf. Verder ziet het er professioneel uit, de inhoud is erg goed en het is duidelijk geschreven.’
Hoe gebruik je Oefenen.nl op de juiste manier?
‘Je moet er als bieb wel tijd en moeite in steken om vrijwilligers op te leiden. De programma’s zien er eenvoudig uit, maar er zit veel achter. Dat moet je goed snappen, anders heeft het geen zin. Ook is het belangrijk om mensen in een groep te begeleiden. Daardoor gaan ze met elkaar praten over wat ze leuk vinden en waar ze tegenaan lopen. Zelf begeleid ik de vrijwilligers die deelnemers begeleiden. Ik vind het belangrijk om zelf ook bij de bijeenkomsten te zijn, zodat je feedback krijgt van deelnemers en vrijwilligers.’
Wat brengt Oefenen.nl deelnemers?
‘Deelnemers krijgen door dat ze dingen kunnen, en ze zijn niet meer bang dat ze iets kapot maken. In Klik & Tik kan niets kapotgaan en mag je alles verkeerd doen. Dat geeft zelfvertrouwen. Maar het werkt ook tegen sociaal isolement. Deze mensen gaan niet vaak naar het theater of de bios, maar komen wel één keer per week naar een Klik & Tik-bijeenkomst. Zo slijten vaardigheden er langzaam in. Natuurlijk doen ze ook kennis op, al vind ik dat nog het minst belangrijk.’
Heb je een voorbeeld van een deelnemer, die veel had aan Klik & Tik?
‘Een van onze deelnemers is ver in de 80. De technische kant van Klik & Tik kende ze al, en ze had ook Klik & Tik. Veilig online gevolgd. Toen ze griep had wilde ze graag boodschappen laten thuisbezorgen, en dat leerde ze met de app van Picnic. Zo werd het ineens heel echt voor haar. Dat komt doordat de programma’s dichtbij de interesses van deelnemers liggen. Je moet veel zelf doen. Daarbij is het mooi dat het niet van a naar b naar c leidt, maar dat je kunt rondneuzen in de programma’s. De opbouw is knap bedacht.’
Welke programma’s gebruiken jullie in Bibliotheek AanZet?
‘We gebruiken alles van Klik & Tik, en ook de taalprogramma’s zijn voor ons heel belangrijk. Maar we gebruiken ook themaprogramma’s, zoals Groen Doen, of de leerroute Budgetteren. We hadden het afgelopen jaar 263 Klik & Tik-bijeenkomsten in de bibliotheken in Drechtsteden. Dat zijn 7 gemeentes waarvan Dordrecht de grootste is. In totaal deden hier 932 deelnemers aan mee. Daarnaast hadden we 98 bijeenkomsten om online Nederlands te oefenen, met 587 deelnemers. Dat zijn heel hoge aantallen.’
Heb je tips voor begeleiders?
‘Ga niet meteen in de rol van docent zitten, maar stel mensen eerst op hun gemak in de groep. Vraag niet meteen wat iemand al kan of wil leren, maar laat iemand dat rustig zelf ontdekken. Wat ze doen kan nooit fout zijn, want mensen proberen iets voor het eerst uit. Je kunt iemand helpen, maar zeg niet meteen hoe het wel of niet moet. Bied ze een plek om te oefenen, volwassenen kun je niet aanspreken op een schoolse manier. En laat ze in hun eigen tempo werken, ook als ze na zes weken nog niet klaar zijn.’
